YR wythnos hon cyhoeddir cyfrol ryddiaith gyntaf y bardd Grug Muse, Croesi Cyfandir ar Ddwy Olwyn (Y Lolfa).

Mae’r llyfr yn dilyn ei thaith beic 4,000 o filltiroedd o Cape Cod i Portland, Oregon – taith solo 80 diwrnod.

Yn 2016 fe ddechreuodd Grug a’i beic newydd-i-hi, Surly Long Haul Trucker du, ar eu taith ar hyd y cyfandir.

Er i Grug gael ei geni ym Mhen-y-groes, Gwynedd, mae’n ddinesydd yr Unol Daleithiau hefyd.

Bydd Croesi Cyfandir ar Ddwy Olwyn yn cael ei lansio yn Palas Print, Caernarfon
Bydd Croesi Cyfandir ar Ddwy Olwyn yn cael ei lansio yn Palas Print, Caernarfon (Y Lolfa)

Meddai Grug: “Mi roeddwn i eisiau antur, a gan fod gen i basbort yr UDA (mae ei thad o America), a dwi wedi bod yn mynd i’r UDA yn lled-reolaidd ers blynyddoedd, mi oedd croesi’r cyfandir yna yn teimlo fel dewis amlwg.”

Dechreuodd Grug gynllunio ei thaith yng nghegin Grandma a Grandpa yn Cape Cod.

Rhwng Cape Cod ar arfordir dwyreiniol America ac Oregon yn y gorllewin roedd miloedd o bethau i’w hystyried, gan gynnwys y tywydd a bryniau, lonydd diogel a thraffig, llefydd i gysgu ac i gael bwyd, dŵr yfed a chawod, llefydd diddorol a llefydd i’w hosgoi, fel un oedd yn teithio ar ei phen ei hun.

Wrth i Grug bleidleisio yn yr etholiad arlywyddol ym mis Hydref 2024, aeth ati i gofnodi ei thaith drwy America, siwrnai ddadlennol am le, pobol, diwylliant, gwleidyddiaeth a chredoau. Mae ei chyfrol yn cynnwys map o’i llwybr ynghyd â lluniau o siwrne Grug.

Ychwanegodd: “Drwy deithio ar ben dy hun, rwyt ti’n dod i siarad gyda gwahanol bobl.

“Mi wnes i golli fy mhasbort yn North Dakota, ac yn y broses o chwilio amdano fo, mi ddois i o hyd i lyfrgellydd oedd yn siarad Cymraeg mewn tref fach yn ganol nunlle.

“Fe ddysgais lawer o bethau ar y daith gyntaf yna – be i neud os wyt ti mewn pabell mewn storm fellt a tharanau; sut i drwsio pyncjar; ac am bob allt am i fyny ma ’na riw am i lawr.”

Ers y daith gyntaf, mae Grug wedi teithio ar hyd Iwerddon ar ei beic, ynghyd â rhwng gogledd a de Cymru sawl gwaith, i Swydd Efrog, Gwlad yr Haf a Dyfnaint.

O fewn pythefnos i gyrraedd yn ôl i Gymru, dechreuodd ar MPhil a drodd yn PhD ar lên taith yn y Gymraeg ym Mhrifysgol Abertawe a threuliodd y blynyddoedd canlynol yn darllen ac yn sgwennu am deithiau pobl eraill yn yr Americas.

Bydd Croesi Cyfandir ar Ddwy Olwyn yn cael ei lansio’n swyddogol am 3 o’r gloch prynhawn Sadwrn 29ain Tachwedd yn Palas Print, Caernarfon. Croeso mawr i bawb!

Mae Croesi Cyfandir ar Ddwy Olwyn gan Grug Muse ar gael nawr (£11.99, Y Lolfa).